|

پاسخ ايران به پيشنهاد مذاكره درباره توافق تازه

اول آنچه را امضا كرديد اجرا كنيد

شرق: «اول آنچه را که امضا کرديد، رئيس‌جمهور سابق و وزير خارجه سابقتان گفتند، اجرا کنيد، بعد حرف از موضوعات جديد بزنيد. مي‌گوييد قرارداد بسيار بدي امضا شده است، چرا قبلي‌هايتان اين را نفهميدند؟ شما که سررشته‌اي از سياست و حقوق نداريد؛ يک کاسب، يک تاجر، يک ساختمان‌ساز و يک برج‌ساز درباره اين قرارداد حرف مي‌زند. دنبال چه هستيد؟ دنبال اين هستيد که ايران و ملت‌هاي منطقه را تهديد کنيد...؟» يا «...چشم طمع شماها به کجاهاست؟ به طلاي سياه زيرزميني يا حساب‌هاي صدهاميلياردي برخي از کشورهاي عرب منطقه؟ اين طمع عقل را از شما ربوده است؟ هر روز سخني مي‌گوييد که نه با شأن منطقه و نه شأن مردم و نه شأن قرن جديد سازگار است. به‌صراحت مي‌گوييد با پول ديگران مي‌مانيد؛ پس شما جيره‌خوار ديگران هستيد». اين جملات پاسخ حسن روحاني، رئيس‌جمهوري ايران، در مراسم افتتاح رسمي «رويداد بين‌المللي تبريز 2018» به گفته‌هاي دونالد ترامپ در ديدار برجامي‌ او با امانوئل مکرون، رئيس‌جمهوري فرانسه، است. روز سه‌شنبه، ترامپ و مکرون از امکان رسيدن به توافقي تازه درباره برنامه هسته‌اي ايران صحبت کرده‌اند. رئيس‌جمهوري فرانسه گفته است آماده همکاري با آمريکا براي توافق جديدي با ايران است که علاوه بر فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران، شامل برنامه موشک‌هاي بالستيک اين کشور و نفوذ منطقه‌اي آن نیز باشد. در اين ديدار، رئيس‌جمهوری آمريکا بار ديگر برجام را «توافقي احمقانه» خوانده که نفوذ منطقه‌اي ايران را محدود نکرده است. او گفته است: «آنها بايد توافقي امضا مي‌کردند که مسئله يمن، سوريه و ساير بخش‌هاي خاورميانه را دربر مي‌گرفت». کنفرانس خبري مشترک دو رئيس‌جمهور پُر بود از صحنه‌هايي که دو نفر تلاش داشتند رفاقت بي‌مانندشان را نشان دهند؛ اين ‌را از تصويري که ترامپ روي شانه‌هاي مکرون را مي‌تکاند، مي‌توان ديد؛ اما مکرون مي‌گويد اختلافش با ترامپ بر سر برجام بر کسي پوشيده نيست. مکرون معتقد است برجام را بايد حفظ کرد، ولي بايد درباره مسائل منطقه‌اي و موشکي به توافقي ديگر با ايران دست‌ يافت. مکرون براي آنچه مهار ايران مي‌خواند، از طرحي چهارمرحله‌اي سخن گفته است.
پايه‌هاي پوسيده برجام و پاسخ روحاني
دونالد ترامپ در اين ديدار بدون اشاره به آينده حضور آمريکا در برجام، به مکرون گفته است: «خواهيم ديد... آيا يک توافق جديد مبتني بر «پايه محکم» امکان‌پذير خواهد بود يا نه؟ چراکه اين توافق (برجام) بر «پايه‌هاي پوسيده‌اي» استوار شده است؛ توافق بدي است، در حال فروپاشي است و نبايد هيچ‌وقت صورت مي‌گرفت. ولي مي‌گويم اگر ايران به هر نحوي ما را تهديد کند، آنگاه آنها هزينه‌اي را پرداخت خواهند کرد که تاکنون کمتر کشوري با آن مواجه شده باشد». گفته‌هايي که باعث شده حسن روحاني در تبريز ترامپ را ساختمان‌ساز، کاسب و برج‌ساز خطاب کند و بگويد: «شما که سررشته‌اي از سياست و حقوق نداريد؛ يک کاسب و برج‌ساز هستيد».
4 موضوع توافق جديد از نظر مکرون
رئيس‌جمهوري فرانسه در نشست خبري با همتاي آمريکايي خود گفت: «آماده همکاري با آمريکا براي توافق جديدي با ايران است که علاوه بر فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران، شامل برنامه موشک‌هاي بالستيک اين کشور و نفوذ منطقه‌اي آن باشد». مکرون تأكيد کرد گفت‌وگوهاي صريحي با آقاي ترامپ درباره سرنوشت توافق هسته‌اي با ايران داشته و اختلاف‌نظر او و آقاي ترامپ بر سر برجام بر کسي پوشيده نيست. به گفته مکرون، نبايد از برجام خارج شد، بلکه بايد در پي توافق جديدي با ايران بود؛ «(در توافق جديد) بايد چهار موضوع را پوشش دهيم. اولين موضوع، ممانعت از هرگونه فعاليت هسته‌اي ايران تا سال ۲۰۲۵ است. اين امر به دلیل برجام امکان‌پذير شده است. موضوع دوم، اطمينان خاطر از اين است که ايران در بلندمدت نیز برنامه هسته‌اي نخواهد داشت. مورد اساسي سوم، متوقف‌کردن فعاليت‌هاي موشکي بالستيک ايران در منطقه است و موضوع چهارم دستيابي به يک‌راه‌حل سياسي براي مهار ايران در منطقه، در يمن، سوريه، عراق و لبنان است». آنچه مي‌توان از سخنان دو رئيس‌جمهور برداشت کرد، اين است که آنها دنبال توافقي ديگر با ايران هستند؛ توافقي با موضوع منطقه‌اي.
واکنش‌هاي ايراني
آنچه در واشنگتن مي‌گذشت، از سوي مقامات ايراني بدون واکنش نبود. علاوه بر حسن روحاني که در سفر به تبريز بود و در واکنش به مذاکرات ترامپ و مکرون ‌گفت: «با چه اجازه‌اي درباره يک قرارداد هفت‌جانبه تصميم مي‌گيريد». محمدجواد ظريف، وزير خارجه، نیز که يک هفته در نيويورک به سر مي‌برد، به توافقي جديد و افزودن بندهاي خيالي به اين توافق واکنش نشان داد. ظريف در مصاحبه با آسوشيتدپرس با بيان اينکه ايران خروج آمريکا از برجام را تلافي خواهد کرد، گفت: «در اين صورت، ديگر توافقي نخواهد بود که ايران در آن باقي بماند». ظريف با بيان اينکه در صورت خروج آمريکا، ايران نيز احتمالا از اين توافق خارج مي‌شود، تصريح کرد: «درصورتي‌که آمريکا توافق را کنار بگذارد، ايران ديگر به تعهدات بين‌المللي خود ذيل برجام عمل نمي‌کند و اين امر به ما اجازه مي‌دهد غني‌سازي خود را فراتر از محدوديت‌هاي توافق هسته‌اي از سر بگيريم». او تأكيد کرد: «هر اقدامي از سوي رئيس‌جمهور آمريکا براي بازگرداندن تحريم‌هايي که با اجراي برجام لغو شده‌اند، منجر به نابودي اين توافق خواهد شد. اگر آمريکا از توافق هسته‌اي خارج شود، يکي از پيامدهاي فوري آن اين است که ايران احتمالا تلافي خواهد کرد و از توافق خارج خواهد شد. در واقع ديگر توافقي وجود ندارد که ايران در آن باقي بماند».
شمخاني: پايبندي به توافق مهم‌تر از اصل دستيابي به آن
روز گذشته علي شمخاني، دبير شوراي ‌عالي امنيت ملي در نهمين نشست مسئولان عالي امنيتي پنج قاره جهان که در شهر سوچي روسيه برگزار شد، سخنراني کرد. به گزارش «ايسنا» شمخاني در اين نشست با اشاره به مذاکرات هسته‌اي ايران با اعضاي دائم شوراي امنيت سازمان ملل و اتحاديه اروپا گفت: «اين مذاکرات يک مثال روشن براي جهان است که مي‌توان با گفت‌وگو و مذاکره به راه‌حل توافقي براي پايان‌دادن به يک بحران ساختگي دست‌ يافت». به گفته شمخاني آنچه مهم‌تر از اصل دستيابي به توافق است، پايبندي طرفين به تعهداتشان براي اعتبار و پايداري اين توافق است. متأسفانه امروز ما با دولتي مواجه هستيم که نه‌تنها تعهد دولت پيشين آمريکا را به سخره گرفته است بلکه اصول اوليه حقوق بين‌الملل را نه‌فقط در توافق هسته‌اي ايران، بلکه معاهدات دوجانبه و بين‌المللي کشورش را زير پا مي‌گذارد. شمخاني تأكيد کرد: «من در اين نشست امنيتي بين‌المللي که نمايندگان عالي بيش از صد کشور از پنج قاره جهان حضور دارند، به نمايندگي از جمهوري اسلامي ايران اعلام مي‌کنم هر توافقي که اروپا و آمريکا در مورد آينده برجام و آينده برنامه هسته‌اي ايران براي دوره بعد از محدوديت پيش‌بيني‌شده در برجام كنند، از نظر ما بي‌اعتبار بوده و فاقد ارزش است. به شما اطمينان مي‌دهم که به‌طورقطع رؤياهاي آنها در مورد ايران تعبير نخواهد شد. گفت‌وگوي مجدد در مورد پايان دوره محدوديت فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي ايران به معناي نابودي برجام است، زيرا لغو محدوديت‌ها و عادي‌شدن روند برنامه هسته‌اي ايران در چارچوب معاهده بخش مهمي از تعهد ارائه‌شده به ايران در توافق‌نامه بين‌المللي برجام است».
برجام براي امنيت منطقه و اروپا ضروري است
اين تنها مقامات ايراني نيستند که به گفته‌هاي ترامپ درباره توافق برجام واکنش نشان دادند. فدريکا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا هم گفته است: «اجراي کامل برجام براي امنيت اروپا و امنيت منطقه ضروري است». به گزارش «ايسنا»، موگريني قبل از برگزاري نشست اتحاديه اروپا در بروکسل در جمع خبرنگاران تأكيد کرد که توافق هسته‌اي با ايران کارساز بوده است. همچنين «ديميتري پسکوف»، سخنگوي کاخ کرملين با تأكيد بر اينکه «هيچ جايگزيني براي برجام وجود ندارد»، گفت: «روسيه خواهان حفظ توافق هسته‌اي با ايران به شکل کنوني آن است و اين توافق به شکل کنوني آن حاصل تلاش‌هاي ديپلماتيک بسيار دقيق و سخت از سوي چند کشور است. وزير امور خارجه آلمان هم ضمن دفاع از برنامه جامع اقدام مشترک، گفت که کشورش خواهان کمک به آمريکا براي ماندن در اين توافق است. خبرگزاري آسوشيتدپرس گزارش داده که «هايکو ماس»، وزير امور خارجه آلمان در نشست اتحاديه اروپا گفته است: «ما خواهان حفظ توافق هسته‌اي هستيم و مي‌خواهيم به آمريکا کمک کنيم تا پس از 12 مي‌ نيز در اين توافق بماند».
به گزارش تسنيم به نقل از المنار، امانوئل مکرون هم در جمع نمايندگان کنگره آمريکا گفته است: «با وجود اينکه ايران همه نگراني‌ها را برطرف نکرده، نبايد از توافق هسته‌اي با اين کشور خارج شد. فرانسه از توافق هسته‌اي با ايران خارج نخواهد شد».

شرق: «اول آنچه را که امضا کرديد، رئيس‌جمهور سابق و وزير خارجه سابقتان گفتند، اجرا کنيد، بعد حرف از موضوعات جديد بزنيد. مي‌گوييد قرارداد بسيار بدي امضا شده است، چرا قبلي‌هايتان اين را نفهميدند؟ شما که سررشته‌اي از سياست و حقوق نداريد؛ يک کاسب، يک تاجر، يک ساختمان‌ساز و يک برج‌ساز درباره اين قرارداد حرف مي‌زند. دنبال چه هستيد؟ دنبال اين هستيد که ايران و ملت‌هاي منطقه را تهديد کنيد...؟» يا «...چشم طمع شماها به کجاهاست؟ به طلاي سياه زيرزميني يا حساب‌هاي صدهاميلياردي برخي از کشورهاي عرب منطقه؟ اين طمع عقل را از شما ربوده است؟ هر روز سخني مي‌گوييد که نه با شأن منطقه و نه شأن مردم و نه شأن قرن جديد سازگار است. به‌صراحت مي‌گوييد با پول ديگران مي‌مانيد؛ پس شما جيره‌خوار ديگران هستيد». اين جملات پاسخ حسن روحاني، رئيس‌جمهوري ايران، در مراسم افتتاح رسمي «رويداد بين‌المللي تبريز 2018» به گفته‌هاي دونالد ترامپ در ديدار برجامي‌ او با امانوئل مکرون، رئيس‌جمهوري فرانسه، است. روز سه‌شنبه، ترامپ و مکرون از امکان رسيدن به توافقي تازه درباره برنامه هسته‌اي ايران صحبت کرده‌اند. رئيس‌جمهوري فرانسه گفته است آماده همکاري با آمريکا براي توافق جديدي با ايران است که علاوه بر فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران، شامل برنامه موشک‌هاي بالستيک اين کشور و نفوذ منطقه‌اي آن نیز باشد. در اين ديدار، رئيس‌جمهوری آمريکا بار ديگر برجام را «توافقي احمقانه» خوانده که نفوذ منطقه‌اي ايران را محدود نکرده است. او گفته است: «آنها بايد توافقي امضا مي‌کردند که مسئله يمن، سوريه و ساير بخش‌هاي خاورميانه را دربر مي‌گرفت». کنفرانس خبري مشترک دو رئيس‌جمهور پُر بود از صحنه‌هايي که دو نفر تلاش داشتند رفاقت بي‌مانندشان را نشان دهند؛ اين ‌را از تصويري که ترامپ روي شانه‌هاي مکرون را مي‌تکاند، مي‌توان ديد؛ اما مکرون مي‌گويد اختلافش با ترامپ بر سر برجام بر کسي پوشيده نيست. مکرون معتقد است برجام را بايد حفظ کرد، ولي بايد درباره مسائل منطقه‌اي و موشکي به توافقي ديگر با ايران دست‌ يافت. مکرون براي آنچه مهار ايران مي‌خواند، از طرحي چهارمرحله‌اي سخن گفته است.
پايه‌هاي پوسيده برجام و پاسخ روحاني
دونالد ترامپ در اين ديدار بدون اشاره به آينده حضور آمريکا در برجام، به مکرون گفته است: «خواهيم ديد... آيا يک توافق جديد مبتني بر «پايه محکم» امکان‌پذير خواهد بود يا نه؟ چراکه اين توافق (برجام) بر «پايه‌هاي پوسيده‌اي» استوار شده است؛ توافق بدي است، در حال فروپاشي است و نبايد هيچ‌وقت صورت مي‌گرفت. ولي مي‌گويم اگر ايران به هر نحوي ما را تهديد کند، آنگاه آنها هزينه‌اي را پرداخت خواهند کرد که تاکنون کمتر کشوري با آن مواجه شده باشد». گفته‌هايي که باعث شده حسن روحاني در تبريز ترامپ را ساختمان‌ساز، کاسب و برج‌ساز خطاب کند و بگويد: «شما که سررشته‌اي از سياست و حقوق نداريد؛ يک کاسب و برج‌ساز هستيد».
4 موضوع توافق جديد از نظر مکرون
رئيس‌جمهوري فرانسه در نشست خبري با همتاي آمريکايي خود گفت: «آماده همکاري با آمريکا براي توافق جديدي با ايران است که علاوه بر فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران، شامل برنامه موشک‌هاي بالستيک اين کشور و نفوذ منطقه‌اي آن باشد». مکرون تأكيد کرد گفت‌وگوهاي صريحي با آقاي ترامپ درباره سرنوشت توافق هسته‌اي با ايران داشته و اختلاف‌نظر او و آقاي ترامپ بر سر برجام بر کسي پوشيده نيست. به گفته مکرون، نبايد از برجام خارج شد، بلکه بايد در پي توافق جديدي با ايران بود؛ «(در توافق جديد) بايد چهار موضوع را پوشش دهيم. اولين موضوع، ممانعت از هرگونه فعاليت هسته‌اي ايران تا سال ۲۰۲۵ است. اين امر به دلیل برجام امکان‌پذير شده است. موضوع دوم، اطمينان خاطر از اين است که ايران در بلندمدت نیز برنامه هسته‌اي نخواهد داشت. مورد اساسي سوم، متوقف‌کردن فعاليت‌هاي موشکي بالستيک ايران در منطقه است و موضوع چهارم دستيابي به يک‌راه‌حل سياسي براي مهار ايران در منطقه، در يمن، سوريه، عراق و لبنان است». آنچه مي‌توان از سخنان دو رئيس‌جمهور برداشت کرد، اين است که آنها دنبال توافقي ديگر با ايران هستند؛ توافقي با موضوع منطقه‌اي.
واکنش‌هاي ايراني
آنچه در واشنگتن مي‌گذشت، از سوي مقامات ايراني بدون واکنش نبود. علاوه بر حسن روحاني که در سفر به تبريز بود و در واکنش به مذاکرات ترامپ و مکرون ‌گفت: «با چه اجازه‌اي درباره يک قرارداد هفت‌جانبه تصميم مي‌گيريد». محمدجواد ظريف، وزير خارجه، نیز که يک هفته در نيويورک به سر مي‌برد، به توافقي جديد و افزودن بندهاي خيالي به اين توافق واکنش نشان داد. ظريف در مصاحبه با آسوشيتدپرس با بيان اينکه ايران خروج آمريکا از برجام را تلافي خواهد کرد، گفت: «در اين صورت، ديگر توافقي نخواهد بود که ايران در آن باقي بماند». ظريف با بيان اينکه در صورت خروج آمريکا، ايران نيز احتمالا از اين توافق خارج مي‌شود، تصريح کرد: «درصورتي‌که آمريکا توافق را کنار بگذارد، ايران ديگر به تعهدات بين‌المللي خود ذيل برجام عمل نمي‌کند و اين امر به ما اجازه مي‌دهد غني‌سازي خود را فراتر از محدوديت‌هاي توافق هسته‌اي از سر بگيريم». او تأكيد کرد: «هر اقدامي از سوي رئيس‌جمهور آمريکا براي بازگرداندن تحريم‌هايي که با اجراي برجام لغو شده‌اند، منجر به نابودي اين توافق خواهد شد. اگر آمريکا از توافق هسته‌اي خارج شود، يکي از پيامدهاي فوري آن اين است که ايران احتمالا تلافي خواهد کرد و از توافق خارج خواهد شد. در واقع ديگر توافقي وجود ندارد که ايران در آن باقي بماند».
شمخاني: پايبندي به توافق مهم‌تر از اصل دستيابي به آن
روز گذشته علي شمخاني، دبير شوراي ‌عالي امنيت ملي در نهمين نشست مسئولان عالي امنيتي پنج قاره جهان که در شهر سوچي روسيه برگزار شد، سخنراني کرد. به گزارش «ايسنا» شمخاني در اين نشست با اشاره به مذاکرات هسته‌اي ايران با اعضاي دائم شوراي امنيت سازمان ملل و اتحاديه اروپا گفت: «اين مذاکرات يک مثال روشن براي جهان است که مي‌توان با گفت‌وگو و مذاکره به راه‌حل توافقي براي پايان‌دادن به يک بحران ساختگي دست‌ يافت». به گفته شمخاني آنچه مهم‌تر از اصل دستيابي به توافق است، پايبندي طرفين به تعهداتشان براي اعتبار و پايداري اين توافق است. متأسفانه امروز ما با دولتي مواجه هستيم که نه‌تنها تعهد دولت پيشين آمريکا را به سخره گرفته است بلکه اصول اوليه حقوق بين‌الملل را نه‌فقط در توافق هسته‌اي ايران، بلکه معاهدات دوجانبه و بين‌المللي کشورش را زير پا مي‌گذارد. شمخاني تأكيد کرد: «من در اين نشست امنيتي بين‌المللي که نمايندگان عالي بيش از صد کشور از پنج قاره جهان حضور دارند، به نمايندگي از جمهوري اسلامي ايران اعلام مي‌کنم هر توافقي که اروپا و آمريکا در مورد آينده برجام و آينده برنامه هسته‌اي ايران براي دوره بعد از محدوديت پيش‌بيني‌شده در برجام كنند، از نظر ما بي‌اعتبار بوده و فاقد ارزش است. به شما اطمينان مي‌دهم که به‌طورقطع رؤياهاي آنها در مورد ايران تعبير نخواهد شد. گفت‌وگوي مجدد در مورد پايان دوره محدوديت فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي ايران به معناي نابودي برجام است، زيرا لغو محدوديت‌ها و عادي‌شدن روند برنامه هسته‌اي ايران در چارچوب معاهده بخش مهمي از تعهد ارائه‌شده به ايران در توافق‌نامه بين‌المللي برجام است».
برجام براي امنيت منطقه و اروپا ضروري است
اين تنها مقامات ايراني نيستند که به گفته‌هاي ترامپ درباره توافق برجام واکنش نشان دادند. فدريکا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا هم گفته است: «اجراي کامل برجام براي امنيت اروپا و امنيت منطقه ضروري است». به گزارش «ايسنا»، موگريني قبل از برگزاري نشست اتحاديه اروپا در بروکسل در جمع خبرنگاران تأكيد کرد که توافق هسته‌اي با ايران کارساز بوده است. همچنين «ديميتري پسکوف»، سخنگوي کاخ کرملين با تأكيد بر اينکه «هيچ جايگزيني براي برجام وجود ندارد»، گفت: «روسيه خواهان حفظ توافق هسته‌اي با ايران به شکل کنوني آن است و اين توافق به شکل کنوني آن حاصل تلاش‌هاي ديپلماتيک بسيار دقيق و سخت از سوي چند کشور است. وزير امور خارجه آلمان هم ضمن دفاع از برنامه جامع اقدام مشترک، گفت که کشورش خواهان کمک به آمريکا براي ماندن در اين توافق است. خبرگزاري آسوشيتدپرس گزارش داده که «هايکو ماس»، وزير امور خارجه آلمان در نشست اتحاديه اروپا گفته است: «ما خواهان حفظ توافق هسته‌اي هستيم و مي‌خواهيم به آمريکا کمک کنيم تا پس از 12 مي‌ نيز در اين توافق بماند».
به گزارش تسنيم به نقل از المنار، امانوئل مکرون هم در جمع نمايندگان کنگره آمريکا گفته است: «با وجود اينکه ايران همه نگراني‌ها را برطرف نکرده، نبايد از توافق هسته‌اي با اين کشور خارج شد. فرانسه از توافق هسته‌اي با ايران خارج نخواهد شد».

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها