|

در یادبود «تیک نات هان»، پیام‌آور آرامش

رنج‌ها و شادی‌ها

عبدالرضا ناصرمقدسی- متخصص مغز و اعصاب

بی‌شک رنج ارزش‌های خود را دارد. ما شادی را درک نمی‌کنیم، مگر اینکه درک درستی از رنج داشته باشیم. بفهمیم که چرا بشریت رنج می‌کشد. فقط در این صورت است که می‌توانیم به عمق شادی نیز پی برده و در آرامش زندگی کنیم. «تیک نات هان» راهب بزرگ بودایی و پایه‌گذار ذهن آگاهی در 96‌سالگی در آرامش تمام در ویتنام درگذشت. او کتاب‌های زیادی نوشت. طرفداران بسیاری داشت. در ایران نیز کتاب‌های او ترجمه و به چاپ‌های متعدد رسید. اینکه فارغ از هر عقیده‌ای می‌توان آرامش را در تک‌تک عناصر این جهان پیدا کرد و در ورای رنج‌های بی‌شماری که بشریت با آن روبه‌رو است، بتوان شادی‌ای را احساس کرد که در عناصر این جهان جاری ست، مهم‌ترین آموزه‌ای است که آموزگاری چون «تیک نات هان» می‌تواند به ما بیاموزاند. همه با خواندن کتاب او یاد می‌گرفتند که چگونه از رنج به شادی نقب بزنند. چگونه در زندگی خود معنایی والاتر از این دغدغه‌های روزانه پیدا کنند‌ و همین او را ‌مانند آموزگاری برای دنیای جدید نشان می‌داد. آموزگاری که به‌دنبال صلح بود‌. آموزگاری که نور و امید را در دل تمام هیاهوهای دنیای جدید نشان داده و آموزش می‌داد. در جهانی که این‌همه پر از منازعه بوده و انسان‌ها به‌خاطر عقیده و اندیشه یکدیگر را می‌کشند، تأکید بر موضوعاتی که در ورای تمام عقاید قرار گرفته و بتوانند آرامش را در سلول‌های ما جاری کنند، از اهمیت بسیاری برخوردار است. به سخن دیگر بشریت بیش‌از‌پیش نیازمند چنین آموزگارانی است. آموزگارانی که به انسان یاد دهند ارزش او در همین جانی است که با آن زندگی می‌کند. همین بدنی که در آن نفس می‌کشد و هیچ‌کس حق ندارد به‌دلیل عقیده و اندیشه‌ای که دارد، جان کسی را بگیرد و بدن کسی را خدشه‌دار کند. شاید کمی ناامید‌کننده باشد که بشریت هنوز که هنوز است، درگیر چنین اختلافات و مناقشاتی است. اما حضور افرادی چون «تیک نات هان» همواره می‌تواند بازتابی از امید در جهان پر از مخاطره ما باشد. «تیک نات هان» به دلیل تکنیک‌هایی که جهت ذهن‌آگاهی مطرح کرده است، شهرت دارد. این تکنیک‌ها آن‌قدر ساده هستند که شاید در نگاه اول به نظر نیاید که تا چه میزان می‌توانند مؤثر باشند. این تکنیک‌ها شامل تکنیک‌هایی برای تنفس آگاهانه، تمرکز، آگاهی از بدن و راه‌رفتن آگاهانه است. همان‌طور‌که می‌بینید‌ این آموزه‌ها صرفا مبتنی بر بدن و ذهن است و می‌خواهد با یکی‌کردن بدن و ذهن، شادی و آرامش را به انسان برگرداند. این تکنیک‌ها بر این موضوع تأکید می‌کنند که آرامش‌یافتن و شاد‌بودن چندان کار سختی نیست. فقط باید از کلیشه‌هایی که عمری است ما را در برگرفته‌اند، رهایی یابیم و گوهر وجودی خود را دریابیم.

بی‌شک رنج ارزش‌های خود را دارد. ما شادی را درک نمی‌کنیم، مگر اینکه درک درستی از رنج داشته باشیم. بفهمیم که چرا بشریت رنج می‌کشد. فقط در این صورت است که می‌توانیم به عمق شادی نیز پی برده و در آرامش زندگی کنیم. «تیک نات هان» راهب بزرگ بودایی و پایه‌گذار ذهن آگاهی در 96‌سالگی در آرامش تمام در ویتنام درگذشت. او کتاب‌های زیادی نوشت. طرفداران بسیاری داشت. در ایران نیز کتاب‌های او ترجمه و به چاپ‌های متعدد رسید. اینکه فارغ از هر عقیده‌ای می‌توان آرامش را در تک‌تک عناصر این جهان پیدا کرد و در ورای رنج‌های بی‌شماری که بشریت با آن روبه‌رو است، بتوان شادی‌ای را احساس کرد که در عناصر این جهان جاری ست، مهم‌ترین آموزه‌ای است که آموزگاری چون «تیک نات هان» می‌تواند به ما بیاموزاند. همه با خواندن کتاب او یاد می‌گرفتند که چگونه از رنج به شادی نقب بزنند. چگونه در زندگی خود معنایی والاتر از این دغدغه‌های روزانه پیدا کنند‌ و همین او را ‌مانند آموزگاری برای دنیای جدید نشان می‌داد. آموزگاری که به‌دنبال صلح بود‌. آموزگاری که نور و امید را در دل تمام هیاهوهای دنیای جدید نشان داده و آموزش می‌داد. در جهانی که این‌همه پر از منازعه بوده و انسان‌ها به‌خاطر عقیده و اندیشه یکدیگر را می‌کشند، تأکید بر موضوعاتی که در ورای تمام عقاید قرار گرفته و بتوانند آرامش را در سلول‌های ما جاری کنند، از اهمیت بسیاری برخوردار است. به سخن دیگر بشریت بیش‌از‌پیش نیازمند چنین آموزگارانی است. آموزگارانی که به انسان یاد دهند ارزش او در همین جانی است که با آن زندگی می‌کند. همین بدنی که در آن نفس می‌کشد و هیچ‌کس حق ندارد به‌دلیل عقیده و اندیشه‌ای که دارد، جان کسی را بگیرد و بدن کسی را خدشه‌دار کند. شاید کمی ناامید‌کننده باشد که بشریت هنوز که هنوز است، درگیر چنین اختلافات و مناقشاتی است. اما حضور افرادی چون «تیک نات هان» همواره می‌تواند بازتابی از امید در جهان پر از مخاطره ما باشد. «تیک نات هان» به دلیل تکنیک‌هایی که جهت ذهن‌آگاهی مطرح کرده است، شهرت دارد. این تکنیک‌ها آن‌قدر ساده هستند که شاید در نگاه اول به نظر نیاید که تا چه میزان می‌توانند مؤثر باشند. این تکنیک‌ها شامل تکنیک‌هایی برای تنفس آگاهانه، تمرکز، آگاهی از بدن و راه‌رفتن آگاهانه است. همان‌طور‌که می‌بینید‌ این آموزه‌ها صرفا مبتنی بر بدن و ذهن است و می‌خواهد با یکی‌کردن بدن و ذهن، شادی و آرامش را به انسان برگرداند. این تکنیک‌ها بر این موضوع تأکید می‌کنند که آرامش‌یافتن و شاد‌بودن چندان کار سختی نیست. فقط باید از کلیشه‌هایی که عمری است ما را در برگرفته‌اند، رهایی یابیم و گوهر وجودی خود را دریابیم.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها